عوامل بحران آب در ایران و راهکارهای بازیافت آب

افَرَاَیتُم الماءَ الَّذی تَشرَبون… آیا به آبی كه می نوشید توجه دارید؟  (سوره واقعه، آیه 68)

عوامل بحران آب در ایران و راهکارهای بازیافت آب

از کل مساحت ایران تنها 15درصد برخوردار از پوشش گیاهی است و بیش از 85درصد کشور ما جزو مناطق خشک و نیمه خشک محسوب می­شود؛ از این رو انتظار بحران آب در کشور غیرمنطقی نیست. نباید فراموش کرد که بحران آب ریش ه­ای طولانی در کشور دارد. حفر قنات و ساختن آب انبارهای مختلف و متعدد در شهرهای ایران نشان می­دهد که ایرانیان همواره با دغدغه­ ی دستیابی به آب رو به رو بوده­ اند.

بحران آب یکی از مسائل اساسی مناطق خشک و نیمه­ خشک مانند ایران است. این وضعیت در سال­ های اخیر به دلیل وقوع پدیده خشکسالی حادتر شده است. بنابراین استفاده از آب های نامتعارف (پساب)، در جایی که آب با کیفیت مناسب در دسترس نیست، رو به افزایش است. یکی از این منابع، پساب­ های تصفیه شده است که علاوه بر تامین آب می­ توانند بخشی از نیاز غذایی گیاه را نیز تامین نماید.

آب از ضروری­ترین عوامل توسعه جوامع انسانی بوده و ایران از جمله کشورهایی است که تامین آب برای مصارف مختلف از دغدغه­ های مهم دولتمردان در راستای توسعه پایدار محسوب می­ شود. تا کنون حجم قابل توجهی از منابع آبی کشور به دلیل کیفیت پایین، مورد استفاده قرار نگرفته و یا در استفاده از آن­ها ضوابط و معیارهای زیست محیطی لحاظ نگردیده است. اما باور بر این است که بخشی از این منابع که مشکلات کیفی کم­تری داشته یا مشکلات آن­ها با اتخاذ روش­ های کاربردی مناسب قابل اغماض می­باشد، باید با در نظرگیری مسائل زیست محیطی در برنامه­ های توسعه و بهره­ وری منابع آب گنجانده شوند. مطابق اصل پنجاهم قانون اساسی، حفاظت محیط زیست که نسل امروز و نسل ­های بعد باید در آن حیات رو به رشدی داشته باشند، وظیفه عمومی تلقی شده و فعالیت­هایی که با آلودگی و تخریب محیط زیست که نسل امروز و نسل­ های بعد باید در آن حیات رو به رشدی داشته باشند، وظیفه عمومی تلقی شده و فعالیت ­هایی که با آلودگی و تخریب محیط زیست که نسل امروز و نسل­ های بعد باید در آن حیات روبه­ رشدی داشته باشند، وظیفه عمومی تلقی شده و فعالیت­ هایی که با آلودگی و تخریب محیط زیست ملازمه پیدا کند، ممنوع می ­باشد.

بنابراین اگر تخلیه فاضلاب و پساب­ ها به محیط به عنوان یک منبع آلاینده فرض شود، برنامه ریزی بهره­ برداری از آن­ها یکی از موضوعات مرتبط با اصل پنجاهم قانون اساسی به شمار می­آید. در این راستا با توجه به حجم قابل توجه پساب شهری، صنعتی و آب­ های برگشتی، برنامه ­ریزی جهت استفاده از این منابع با لحاظ کردن جنبه­ های زیست محیطی به عنوان راهکاری مناسب جهت جبران بخشی از این کمبودها و هم­چنین کاهش آلودگی ­ها، مبارزه با بیابان زایی، افزایش پوشش گیاهی و کاهش میزان آب آبیاری، مورد توجه می ­باشد.

شرکت مهندسی کاشفان نیلفام از شرکت­های دانش بنیان مستقر در شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان می ­باشد که توانسته است تولیدات صنعتی خود را به گونه ­ای افزایش دهد که کمترین آسیب احتمالی را به محیط ­زیست وارد نماید و هم­ سو با تعریف توسعه پایدار با توجه به نیاز جامعه و مرتفع نمودن معضل خشکی از منظر جامعه­ شناسی (Sociological drought) به فعالیت می ­پردازد.

این شرکت دانش بنیان مستقر در شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان با یافتن شیوه­ های نوین و موثر به جهت حفظ محیط زیست موفق به ثبت فناوری تحت عنوان “پکیج ­های نوین تصفیه فاضلاب” به شماره 65544  و “پکیج نوین تصفیه شیمیایی” به شماره 67208 در خصوص طراحی، ساخت، نصب، راه­اندازی و راهبری پکیج­های نوین تصفیه آب و فاضلاب صنعتی و بهداشتی و پکیج های نوین تصفیه آب خاکستری فعالیت می­نماید و یکی از شرکت­های پیشرو در زمینه ساخت پکیج­های نوین تصفیه فاضلاب در فلات مرکزی ایران می­باشد که در راستای توسعه پایدار و نیل به اهداف زیست محیطی خود و حفظ و حراست از اکوسیستم گیاهی و جانوری پروژه­ های تحت پوشش خود بدون هیچ گونه آسیب احتمالی محیطی و آلایندگی در محل پروژه با ارائه محصولات نوین امکان بازیابی آب و بازگشت آن به طبیعت با کاربری­ های مختلف را تسهیل نموده است، فاضلاب های آلوده و بیماریزا پس از هدایت به این سیستم و طی مراحل مختلف تصفیه به آبي زلال، بدون بو و عاری از مواد معلق پالایش می­ گردند. پكيج‌­های تصفيه فاضلاب سيستم‌هايي هستند كه براي تصفيه فاضلاب بصورت متمرکز طراحي و ساخته می شوند، از آنجا كه اين سيستم‌ها داراي تمامي واحدها و تجهيزات مورد نياز جهت تصفيه هستند، اصطلاحاً به آنها پكيج تصفيه فاضلاب گفته مي‌شود. این پکیج­ ها دارای مزایای بسیاری از جمله بهترین کیفیت پساب خروجی و فراتر از استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست، قابلیت استفاده از پساب خروجی جهت کشاورزی، آبیاری فضای سبز و بازچرخانی در صنایع، کاهش سرمایه ­گذاری اولیه و افزایش بهره­ وری 20 تا 30 درصدی، ساخت و اجرای سریع پکیج­ های نوین تصفیه فاضلاب بهداشتی و صنعتی با ضریب اطمینان بالا (در یک بازه­ی کمتر از 3 ماه)، قابلیت نصب در مناطق مختلف آب و هوایی، استفاده از لجن توليدي به عنوان كود بيولوژيكي (بيومس) قابل استفاده در زمين ­هاي كشاورزي می ­باشند.

حقیقت هرچند تلخی که با آن روبرو هستیم این است که برکات حاصل از نزولات جوی به یکسان بر جهان ارزانی نگشته اند و از این رو یافتن راهکارهای نوین در جهت استفاده مجدد از آب و بهره ­وری از این عنصر حیاتی ضروری بنظر می ­رسد و نادیده گرفتن این امر سبب شده است که در بسیاری از نقاط جهان پدیده خشکسالی باعث تغییرات آب و هوایی و اقلیمی گردد و بقاء و سلامتی بشر را مورد تهدید قرار دهد، با این حال شرکت مهندسی کاشفان نیلفام با اتکاء به یاری خداوند، نیروهای جوان و تفکر توأم زیست­ محیطی، فنی و دانش بنیان خود توانسته است فعالیت­ های خود را در این راستا گسترش دهد و موفقیت­ های ملی و بین اللملی بی­ شماری از جمله کسب عنوان شرکت دانش بنیان برتر آسیا در مسابقاتASPA و یا انجمن آسیایی پارک­ های علمی و تحقیقاتی آسیا، کسب عنوان ایده برتر در زمینه پکیج های تصفیه فاضلاب برای اجتماعات کوچک در جشنواره بین المللی MEDSpring ،کسب عنوان طرح برتر ملی در جشنواره علم تا عمل، کسب لوح زرین در جشنواره علمی شیخ بهایی، کسب عنوان شرکت فنی و مهندسی برتر در دو سال متوالی، کسب عنوان شرکت پژوهشی برتر استان اصفهان و ده ­ها عنوان دیگر از افتخارات این شرکت می ­باشد.